Dotacja celowa z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rok 20252025-07-02
OPIS ZAKRESU ZADAŃ
Zadanie 1.1. Budowa aplikacji webowej - narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa rolnego – (etap I); bieżące utrzymanie wersji skoroszytowej narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa rolnego oraz przygotowanie i utrzymanie słowników. Cele zadania: Wsparcie analityczno-doradczo-wdrożeniowe w realizacji PS WPR: 1. Budowa Aplikacji webowej – ‘Narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa rolnego’ – Etap I. 2. Wsparcie eksperckie w bieżącym utrzymaniu narzędzia. 2.1. Utrzymanie wersji skoroszytowej NOE (skoroszyt (funkcjonalności oraz słowniki m.in. efektów rzeczowych; upraw; zwierząt) oraz instrukcja użytkownika). 2.2. Utrzymanie strony internetowej https://ierigz.waw.pl/narzedzie/. 2.3. Pomoc doraźna dla użytkowników wersji skoroszytowej NOE (obsługa zgłaszanych błędów i problemów – udzielanie porad). 2.4. Działalność popularyzatorsko-szkoleniowa (prowadzenie szkoleń; wykładów oraz prezentacji on-line lub stacjonarnie) z zakresu prowadzenia rachunkowości rolnej, ewidencji przychodów oraz sprzedaży, ewidencji transakcji związanych z operacją i obsługi NOE w uzgodnieniu i z akceptacją Departamentu WPR MRiRW. 2.5. Konsultacje dla MRiRW w zakresie prowadzenia uproszczonej rachunkowości, ewidencji przychodów i sprzedaży, ewidencji przychodów i sprzedaży oraz zdarzeń o charakterze niefinansowym (w formie telefonicznej; e-mail; spotkań on-line; spotkań stacjonarnych; przygotowywanie analiz, symulacji i opracowań). 2.6. Wsparcie MRiRW w zakresie zestawień przychodów i sprzedaży oraz wykazu faktur (konsultacje w formie telefonicznej; e-mail; spotkań on-line; spotkań stacjonarnych; przygotowywanie analiz, symulacji i opracowań; aktualizacja skoroszytów oraz ich sposobów prowadzenia). 3. Wsparcie eksperckie w bieżącym utrzymaniu i aktualizacji słownika efektów rzeczowych. 4. Opracowanie koncepcji jednolitego słownika produkcji zwierzęcej. 5. Budowa słownika upraw na potrzeby wdrażanych w PS WPR instrumentów wsparcia z uwzględnieniem obecnie przyjętych rozwiązań: 5.1. Budowa słownika w oparciu o ogólną koncepcję opracowaną przez IERiGŻ-PIB w ramach Umowy nr: DIW.ib.070.12.2024; Zadanie 8.6. Aktualizacja/zmiana narzędzi wspierających wdrażanie PS WPR; Podzadanie 1. Słownik upraw w PS WPR - opracowanie ogólnej koncepcji budowy słownika upraw na potrzeby wdrażanych w PS WPR instrumentów wsparcia z uwzględnieniem obecnie przyjętych rozwiązań. (zadanie wspólne z IUNG-PIB). Zadanie 1.2. Ewaluacja i wsparcie analityczne z zakresu Wspólnej Polityki Rolnej Cele zadania: Celem zadania jest ewaluacja działań podejmowanych w ramach PROW 2014-2020 oraz PS WPR 2023-2027 oraz wsparcie w zakresie realizacji WPR w Polsce
Zadanie 1.3. Ewaluacja PS WPR 2023-2027 Wzmacnianie doradztwa i włączanie doradców Cele zadania: Celem zadania jest ocena realizacji działań w zakresie transferu wiedzy i doradztwa w ramach WPR w Polsce, w szczególności w PROW 2014-2020 .
Zadanie 2.1. Racjonalne nawożenie Cele zadania: Celem zadania jest podjęcie badań zmierzających do wprowadzenia racjonalnych rozwiązań w gospodarce nawozowej. Celem jest zarówno pozyskiwanie wiedzy na temat ekonomicznych aspektów racjonalnego nawożenia, analiza skutków wdrażania przepisów wspólnotowych z tego zakresu, jak i przeprowadzenie szkoleń dla rolników oraz pracowników instytucji publicznych działających na rzecz rolnictwa nt. „Ekonomiczne uwarunkowania nawożenia w rolnictwie”.
Zadanie 2.2. Monitoring związany z oceną sytuacji na rynku nawozów Cele zadania: Głównym celem zadania jest monitorowanie sytuacji na krajowym rynku nawozów mineralnych. Podobnie jak w 2024 r. przygotowywane opracowania będą zawierały przede wszystkim analizę tendencji cenowych na krajowym i światowym rynku nawozów mineralnych jak również uwarunkowań podażowych i popytowych wpływających na bieżącą sytuację rynkową (w szczególności analizę wielkości krajowej produkcji i handlu zagranicznego nawozami oraz cen surowców wykorzystywanych do produkcji poszczególnych grup nawozów), a także ocenę zmian regulacji rynkowych oraz prognozowane kierunki zmian cen nawozów mineralnych na krajowym rynku w najbliższych miesiącach. W ramach zadania opracowywane będą również dodatkowe zagadnienia w odpowiedzi na bieżące zapytania MRiRW – na zasadzie wsparcia eksperckiego (opiniowanie, tworzenie dokumentów, przygotowywanie analiz, stanowisk resortu oraz rekomendacji do ewentualnego uwzględnienia w nowych rozwiązaniach prawnych) w obszarze ekonomicznym (rynkowym) dotyczącym nawozów mineralnych.
Zadanie 3.1. Rachunki Ekonomiczne Rolnictwa na potrzeby bieżących i długookresowych analiz wyników rolnictwa Cele zadania: Wypełnienie obowiązku Państwa Członkowskiego do sporządzania Rachunków Ekonomicznych Rolnictwa oraz ich szacunków zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 138/2004 z dnia 5 grudnia 2003 r. dotyczącego rachunków gospodarczych dla rolnictwa we Wspólnocie (Dz.U. L 33 z 5.2.2004) zmienionego Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/590 z dnia 6 kwietnia 2022 r. w odniesieniu do regionalnych rachunków ekonomicznych dla rolnictwa (Dz.U. L 114 z 12.4.2022). Rachunki Ekonomiczne Rolnictwa (RER) są podstawowym narzędziem do monitorowania wyników ekonomicznych rolnictwa w Państwach Członkowskich oraz roli wsparcia bezpośredniego w tworzeniu dochodu w rolnictwie. Wskaźniki dochodowości i produktywności rolnictwa sporządzane w oparciu o RER należą do głównych wskaźników służących ocenie programów i instrumentów wsparcia dochodów rolniczych. RER jest też źródłem informacji do podejmowania interwencji w sektorze rolnym zwłaszcza w celu wspierania dochodów rolniczych w sytuacjach kryzysowych. RER umożliwia porównywanie wyników produkcyjno-ekonomicznych rolnictwa między Państwami Członkowskimi oraz służy dokumentowaniu zasadności wdrażania działań interwencyjnych ze środków unijnych i krajowych mających na celu bezpośrednie wsparcie dochodów rolniczych. Szacunki Rachunków Ekonomicznych Rolnictwa dostarczają informacji o spodziewanych wynikach rolnictwa umożliwiając wdrażanie działań prewencyjnych, w szczególności ograniczających spodziewane spadki dochodów rolniczych.
Zadanie 3.2. Ocena ex-post programów pomocy krajowej: systemu dotowanych ubezpieczeń upraw i zwierząt gospodarskich Cele zadania: Gromadzenie danych, a także wstępne analizy empiryczne niezbędne do oceny ex-post programu dotowanych ubezpieczeń upraw i zwierząt gospodarskich.
Zadanie 4.1. Wsparcie analityczne z zakresu instrumentów polityki klimatycznej mających znaczenie dla sektora rolnego Cele zadania: Celem zadania jest wsparcie MRiRW w toku uzgodnień dokumentów legislacyjnych i pozalegislacyjnych UE oraz wypracowywania rozwiązań krajowych, dotyczących rolnych aspektów polityki klimatycznej. Zadanie 4.2. Gospodarstwa wspierane w ramach WPR w ramach działania/interwencji Rolnictwo ekologiczne Cele zadania: W Unii Europejskiej nieustannie rośnie świadomość jej społeczeństwa co do ujemnych skutków środowiskowych powodowanych przez rolnictwo. Ten stan rzeczy wymusza od ponad 30 lat ciągłe zmiany struktury wspólnej polityki rolnej (WPR) dla lepszej ochrony środowiska przyrodniczego. Jej działania instytucjonalne są zatem coraz solidniej projektowane i lepiej ukierunkowywane, żeby rolnictwo było w stanie chronić środowiskowe dobra publiczne w jak największym zakresie. Oznacza to, że działania te odgrywają dużą rolę w korygowanej co kilka lat WPR. Mowa tutaj w pierwszej kolejności o rolnictwie ekologicznym, którego wsparcie finansowe rekompensuje rolnikom dodatkowe koszty lub utracone dochody związane z dostarczaniem społeczeństwu dobrego stanu środowiska przyrodniczego i wysokiej jakości produktów rolnych. Wskazane jest szerokie partycypowanie gospodarstw w tym działaniu, a także unikanie sytuacji, w której część takich gospodarstw rezygnuje z jego kontynuowania po ustawowym okresie realizacji. Celem głównym zadania jest ustalenie charakterystyk gospodarstw ekologicznych wspieranych we WPR w ramach PROW 2007-2013; 2014-2020 oraz PS 2023-2027 na podstawie danych FADN i ARIMR.
Zadanie 4.3. Badanie Dochodów Gospodarstw Rolnych o Bardzo Małej Skali Produkcji IERiGŻ-PIB proponuje budowę systemu Badania Dochodów Gospodarstw Rolnych o Bardzo Małej Skali Produkcji (BDGRoBMSP), w ramach którego corocznie gromadzone byłyby dane niezbędne do przeprowadzenia analiz ekonomiczno-produkcyjnych zgodnie z metodyką FADN/FSDN w gospodarstwach rolnych o bardzo małej skali produkcji. Cele zadania: Wsparcie analityczno-doradczo-wdrożeniowe w realizacji PS WPR: 1. Coroczne obliczanie dochodów w gospodarstwach rolnych poniżej progu ekonomicznego ustalonego dla populacji badawczej FADN/FSDN. 2. Coroczne przeprowadzanie analiz ekonomiczno-produkcyjnych gospodarstw rolnych poniżej progu ekonomicznego ustalonego dla populacji badawczej FADN/FSDN. 3. Monitorowanie sytuacji ekonomiczno-produkcyjnej gospodarstw rolnych poniżej progu ekonomicznego ustalonego dla populacji badawczej FADN/FSDN. 4. Coroczne ustalanie referencyjnych mierników i wskaźników, np. kosztów, przychodów, dochodów na potrzeby weryfikacji spełnienia kryteriów uznania rolnika za aktywnego zawodowo lub obliczania dochodu referencyjnego.
Zadanie 5.1. Monitoring i ocena wpływu wybranych umów negocjowanych przez UE oraz relacji handlowych UE, w tym Polski, z krajami trzecimi na handel rolno-spożywczy i sektor rolny Polski Cele zadania: Celem realizacji zadania będzie monitoring oraz ocena wybranych umów i relacji handlowych UE z krajami trzecimi pod kątem realizacji interesów polskiego sektora rolnego. W 2025 r. w ramach wspólnej polityki handlowej leżącej w sferze wyłącznych kompetencji Unii Europejskiej będą kontynuowane dyskusje i podejmowane decyzje o relacjach handlowych z krajami trzecimi, mające wpływ również na warunki handlu produktami rolno-spożywczymi. Komisja Europejska będzie prowadzić negocjacje umowy z Ukrainą w sprawie pogłębienia liberalizacji dwustronnego handlu na podstawie art. 29 Układu o stowarzyszeniu UE-Ukraina (podobne negocjacje mają być prowadzone także z Mołdawią), będą też kontynuowane negocjacje umów o wolnym handlu (np. z Indiami, Indonezją, Tajlandią czy Filipinami). Należy spodziewać się kontynuacji dyskusji na forum UE nt. projektów porozumień, których negocjacje zostały już zamknięte (dotyczy to w szczególności umowy UE-Mercosur). Ponadto prowadzone będą dyskusje dot. oceny funkcjonowania umów już zawartych oraz rozwoju relacji handlowych z krajami trzecimi (np. z USA, Chinami). MRiRW i IERiGŻ-PIB będą na bieżąco uzgadniać zakres potrzebnych opracowań i terminy ich przekazania do MRiRW. Będą one zależały od potrzeb wynikających z rozwoju sytuacji i dyskusji na forum UE. Oprócz ekspertyz, które ze względu na szeroki zakres wymaganej pracy, będą uzgadniane z odpowiednim wyprzedzeniem, MRiRW może również wnioskować o wykonanie krótszych opracowań tzw. ad hoc.
Zadanie 6.1. Bieżąca ocena kosztów produkcji produktów rolniczych według: Cele zadania: Celem zadania jest ocena kosztów i opłacalności produkcji wybranych produktów rolniczych (ex-post – na podstawie danych rzeczywistych z badanych gospodarstw oraz ex-ante – na podstawie szacunków i symulacji). Analiza ta zostanie przeprowadzona według kierunków produkcji, skali produkcji oraz systemu gospodarowania. W ramach prowadzonych prac badawczych przeprowadzona zostanie także analiza porównawcza struktury kosztów produkcji oraz zostanie obliczona graniczna cena opłacalności wybranych do badań produktów rolniczych.
Zadanie 6.2. Zbieranie danych przychodowo-kosztowych o wybranych produktach rolniczych Cele zadania: Gromadzenie danych ilościowych i wartościowych o poziomie produkcji, poniesionych nakładach i kosztach bezpośrednich w odniesieniu do konkretnych działalności produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz kontynuacja prac na systemem Agrokoszty. Dane będą zbierane według jednolitych założeń z precyzyjnie wyznaczonymi standardami i dokładnie określoną metodyką. Pozwalają one m.in. na obliczenie kosztów bezpośrednich produkcji oraz nadwyżki bezpośredniej. Cele prac badawczych: • Ocena sytuacji dochodowej podstawowych produktów roślinnych i zwierzęcych; • Ocena wpływu mechanizmów Wspólnej Polityki Rolnej na efekty ekonomiczne podstawowych produktów rolniczych; • Określenie czynników determinujących poziom dochodów; • Analizy z zakresu kosztów jednostkowych i opłacalności produkcji; • Wsparcie dla ośrodków decyzyjnych, naukowych, jednostek wspierających rozwój rolnictwa oraz innych instytucji.
Zadanie 6.3. Opracowywanie comiesięcznych informacji nt. zapasów zbóż i oleistych (ew. także innych produktów) na potrzeby analizy rynku pod kątem bezpieczeństwa żywnościowego oraz raportowania do Komisji Europejskiej Cele zadania: Realizacja zadania badawczego będzie koncentrowała na szacowaniu poziomu zapasów produktów wymienionych w rozporządzeniach wykonawczych UE w oparciu od metodologie opracowaną przez IERiGŻ–PIB oraz dane rynkowe pochodzące z badania przeprowadzanego przez GUS.
Zadanie 6.4. Analiza bieżących cen rynkowych produktów wchodzących w skład koszyka mlecznego i owocowo-warzywnego, jak również kosztów ich dostarczenia do uczniów w ramach Programu dla szkół, w związku z koniecznością wyznaczenia stawek pomocy na rok szkolny 2025/26 (pierwszy i drugi semestr roku szkolnego) Cele zadania: Analiza bieżących cen rynkowych produktów wchodzących w skład koszyka mlecznego i owocowo-warzywnego, jak również kosztów ich dostarczenia do uczniów w ramach Programu dla szkół pod kątem wyznaczenia stawek pomocy na rok szkolny 2025/26 (pierwszy i drugi semestr roku szkolnego).
Zadanie 6.5. Bieżące analizy/ekspertyzy/opinie wg. zleceń DRE/MRiRW Cele zadania: Celem prac prowadzonych w ramach zadania będzie odpowiedź na potrzeby DRE w zakresie przygotowywania bieżących analiz/ekspertyz/opinii.
Zadanie 6.6. Sytuacja na rynkach głównych produktów rolnych i wydruk odpowiednich raportów Cele zadania: Celem zadania będzie ocena sytuacji podażowo-popytowej na rynkach głównych produktów rolnych (tj.: zboża, cukier, rzepak, ziemniaki, owoce i warzywa, pasze, mięso czerwone, drób i jaja, mleko, ryby, środki produkcji dla rolnictwa) oraz wydruk odpowiednich raportów rynkowych.
Zadanie 6.7. Ocena ukierunkowania i ocena potencjalnych efektów wsparcia przedsięwzięć w ramach inwestycji A1.4.1 Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności na podstawie danych ARiMR Cele zadania: Głównym celem realizacji zadania jest ocena wsparcia przedsięwzięć w ramach inwestycji A1.4.1 Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) w kontekście zwiększania konkurencyjności i odporności podmiotów gospodarczych w łańcuchu dostaw surowców rolnych, produktów rybołówstwa i akwakultury oraz artykułów żywnościowych. Pandemia COVID-19 i wojna w Ukrainie skutkowały kryzysowymi uwarunkowaniami makroekonomicznymi i rynkowymi, które wymagają od uczestników łańcucha marketingowego przeprowadzenia procesów dostosowawczych. Działalność inwestycyjna gospodarstw rolnych, rybackich i przedsiębiorstw przetwórczych powinna być ukierunkowana na skracanie łańcuchów dostaw oraz wzmocnienie systemu redystrybucji żywności, a także na zwiększenie przewag konkurencyjnych, których podstawą będzie wdrożenie modernizacyjnych i innowacyjnych rozwiań zakresu systemów gospodarowania 4.0.
Zadanie 6.8. Sytuacja ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw przemysłu spożywczego Cele zadania: Celem jest ocena stanu i przemian ekonomiczno-finansowych, produkcyjnych i poziomu inwestycji przemysłu spożywczego w Polsce zarówno całego sektora, jak i w ujęciu branżowym.
Zadanie 6.9. Pozycja i wyzwania dla konkurencyjności polskiego przemysłu spożywczego na tle krajów UE w poszczególnych branżach Cele zadania: Celem jest ocena pozycji polskiego przemysłu spożywczego na tle poszczególnych krajów UE zarówno na poziomie całego sektora, jak i jego najważniejszych branż.
Zadanie 6.10. Analiza i skutki wdrażania oraz raportowania zasad zrównoważonego rozwoju [ESG] dla sektora produkcji zwierzęcej Cele zadania: Celem zadania jest ocena problemu raportowania ESG w sektorze produkcji zwierzęcej.
Zadanie 6.11. Bieżąca analiza sytuacji na rynku owoców miękkich ze szczególnym uwzględnieniem przewidywań dotyczących przebiegu sezonu Cele zadania: Celem zadania jest analiza sytuacji na rynku owoców miękkich (głównie truskawek, malin, porzeczek i borówek). Zadanie 6.12. Grypa ptaków Cele zadania: Obliczenie strat w gospodarstwach utrzymujących drób i prowadzących działalność nadzorowaną na obszarach zapowietrzonych i zagrożonych wystąpieniem grypy ptaków ustanowionych po potwierdzeniu ognisk HPAI w okresie od dnia 8 października 2023 r. do dnia 22 sierpnia 2024 r.; Wsparcie merytoryczne w rozmowach bilateralnych z KE podczas procesu procedowania polskiego wniosku w sprawie ustanowienia nadzwyczajnych środków wspierania rynku w sektorach jaj i mięsa drobiowego w Polsce.
Zadanie 6.13 Ocena potrzeby wdrożenia i propozycja ukierunkowania mechanizmu współfinansowania programów operacyjnych realizowanych przez organizacje producentów w sektorach wieprzowiny i wołowiny w ramach PS WPR Cele zadania: Ocena potrzeby wdrożenia i propozycja ukierunkowania mechanizmu współfinansowania programów operacyjnych realizowanych przez organizacje producentów w sektorach wieprzowiny i wołowiny w ramach PS WPR, biorąc pod uwagę aktualną sytuację na rynku oraz dotychczasowe mechanizmy wsparcia i ich efekty. Na tej podstawie zostanie sformułowana hipoteza badawcza – Czy wdrożenie tego mechanizmu przyczyni się (lub nie) do poprawy sytuacji producentów? W przypadku pozytywnej oceny, przedstawione zostaną propozycje ukierunkowania tego mechanizmu (w tym skali jego realizacji, obejmującej w szczególności: regionalizację, zakres podmiotowy i przedmiotowy), przy założeniu jak największej efektywności. Producenci żywca wieprzowego w Polsce od lat borykają się z wieloma problemami, takimi jak: ASF, wahania cen, niska opłacalność produkcji żywca wieprzowego, wymogi bioasekuracji oraz dobrostan zwierząt, czego wynikiem jest m.in. malejąca liczba gospodarstw z trzodą chlewną (ok. 46 tys. gospodarstw), spadające pogłowie trzody chlewnej oraz rosnący import żywych świń – głównie prosiąt do dalszego tuczu i rozwój systemu nakładczego. Rosnące ceny żywca wołowego w Polsce w ostatnich latach zachęciły rolników do rozwoju tej produkcji, którą determinuje głównie eksport, gdyż na rynki zagraniczne trafia 70-80% produkowanej w kraju wołowiny. Jednocześnie na obu analizowanych rynkach, istotną rolę odgrywają pośrednicy, stąd celowe jest lepsza i większa współpraca producentów żywca wołowego, jak też wieprzowego oraz podnoszenie jakości produkowanego żywca rzeźnego, dbanie o środowisko oraz dobrostan zwierząt.
Zadanie 7.1. Wsparcie działań MRiRW w prowadzonych pracach w obszarze badań i innowacji na forum międzynarodowym w ramach koordynacji prac grupy tematycznej inicjatywy BIOEAST pn. BIOEAST Thematic working group on Food Systems oraz w ramach prac Grupy Strategicznej SCAR ds. Systemów Żywności Cele zadania: Wsparcie działań w obszarze badań i innowacji na forum międzynarodowym. Wkład w kształtowanie polityki UE oraz polityk krajowych w odniesieniu do badań i innowacji w obszarze rolnictwa, w tym kształtowanie i udział w międzynarodowych inicjatywach oraz projektach Horyzont Europa.
Zadanie 8.1 Wsparcie działań MRiRW w obszarze innowacji i wdrażania innowacyjnych rozwiązań w rolnictwie Cele zadania: Celem badania jest identyfikacja i analiza strategii oraz programów krajowych i unijnych, które kształtują warunki rozwoju i wsparcia innowacji w sektorze rolnictwa w Polsce, wraz z oceną ich potencjalnej i rzeczywistej skuteczności.
Zadanie 9.1. Wsparcie analityczne dotyczące interwencji w zakresie transferu wiedzy i usług doradczych w ramach PS WPR Cele zadania: Celem zadania jest wsparcie MRiRW w pracach związanych z wdrażaniem interwencji dotyczących wymiany wiedzy i upowszechniania informacji w zakresie szacowania kosztów uproszczonych, oraz maksymalnych stawek wsparcia, ich wprowadzania i aktualizacji.
Zadanie 10.1. Prowadzenie działalności upowszechnieniowej, prowadzenie współpracy i wymiany wiedzy z praktyką w ramach systemu AKIS Cele zadania: Celem zadania jest wzmocnienie współpracy pomiędzy instytutem badawczym a jednostkami doradztwa rolniczego poprzez zintensyfikowanie procesu transferu wiedzy oraz dobrych praktyk z obszaru nauki do praktyki rolniczej w zakresie ekonomiki rolnictwa.
Zadanie 11.1. Opracowanie propozycji metodyki oceny projektów inwestycyjnych w szkołach rolniczych prowadzonych i nadzorowanych przez MRiRW Cele zadania: Celem zadania jest opracowanie propozycji metodyki oceny zasadności przyszłych projektów inwestycyjnych z uwzględnieniem specyfiki różnych typów szkół rolniczych prowadzonych i nadzorowanych przez Ministra RiRW.
|
|
Utworzył
Paweł Szczepanik
2025-07-02 Opublikował
Paweł Szczepanik
2025-07-02 Modyfikacja
Paweł Szczepanik
2025-08-01 |