Poziom dochodów z poszczególnych produktów rolniczych w decydujący sposób wpływa na wysokość dochodu z rodzinnego gospodarstwa rolnego, a w rezultacie na sytuację dochodową rodzin rolników. Jednakże poziom ten uwarunkowany jest wieloma czynnikami, zarówno bezpośrednimi, jak i pośrednimi. Te pierwsze w dużym stopniu wynikają z działań producentów rolnych, drugie zaś uzależnione są głównie od wpływu środowiska zewnętrznego. Na produkcję rolniczą składa się produkcja roślinna, zwierzęca i pozostała. Do czynników bezpośrednio oddziałujących na produkcję roślinną zalicza się przede wszystkim ilość i jakość materiału siewnego, wielkość i rodzaj nawożenia oraz sposób ochrony roślin. Do czynników bezpośrednio oddziałujących na produkcję zwierzęcą – m.in. dobór ras oraz typów użytkowych zwierząt, sposób ich żywienia oraz ochronę weterynaryjną. Wpływ środowiska zewnętrznego objawia się natomiast w poziomie cen środków do produkcji rolniczej, jak i cen sprzedaży wytworzonych produktów. Niemałe znaczenie mają też instrumenty wspólnej polityki rolnej, zwłaszcza dopłaty. Ponadto dochody z określonych produktów rolniczych uzależnione są od skali ich produkcji. W przypadku produktów roślinnych skala ta określana jest jako wielkość powierzchni uprawy konkretnych roślin, np. żyta czy ziemniaków, w przypadku produktów zwierzęcych – jako wielkość stada rozpatrywanych zwierząt, np. krów mlecznych, albo rozmiar produkcji żywca netto, np. żywca wołowego.

W działającym w Instytucie Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB w Warszawie systemie AGROKOSZTY zbierane są dane liczbowe o wartości produkcji, kosztach bezpośrednich i nakładach (w tym nakładach pracy własnej i obcej) ponoszonych na podstawowe produkty roślinne i zwierzęce. Baza zgromadzonych danych umożliwia ustalenie wyników ekonomicznych z rozpatrywanych rolniczych działalności produkcyjnych w roku, w którym zostały one zebrane oraz – dzięki przeprowadzanym rachunkom symulacyjnym – w latach kolejnych. Pozwala też na określenie pracochłonności tych działalności.

Głównym celem badań było zatem przedstawienie możliwie aktualnych danych o wartości produkcji, kosztach i dochodach z wybranych działalności produkcji roślinnej i zwierzęcej. Analizą objęto: pszenicę ozimą, żyto ozime, jęczmień jary, kukurydzę uprawianą na ziarno, rzepak ozimy, buraki cukrowe, ziemniaki jadalne oraz krowy mleczne, żywiec wołowy i żywiec wieprzowy. Zaprezentowane w opracowaniu rachunki wyników ekonomicznych z tych działalności dotyczyły lat 2017-2018.